Hidradenitis Süpürativa (Köpek Memesi Hastalığı) Bilinmesi Gerekenler

1. Hidradenitis Süppürativa nedir?

Hidradenitis süpürativa, deride belirli bölgelerde ataklar halinde görülen çıban, abse gibi oluşumların tekrarlamasıyla tanınan bir hastalıktır. Kronik bir hastalıktır. Toplumda kadınlarda da erkeklerde de görülebilmektedir. Ortalama % 2-3 oranında görülür. Genellikle erişkin yaşta (20-40 yaş) görülebildiği gibi, 18 yaş altı ve 50 yaş üstünde de ortaya çıkabilir. Bazen başka hastalıklarla birlikte görülebilir. Yüzde olan şiddetli akneler, saçlı deride görülen abseler, kalçada kıl dönmesiyle birliktelik gösterebilir. Tanı alması gecikebilir. Başlangıçta tanınamadığı için ortalama tanı alma süresi 7 yılı bulabilir.

• Hidradenitis Süppürativa belirtileri nelerdir?

İlk başlangıcında koltukaltında veya kasıkta sivilce gibi görülebilir. En sık koltukaltında, kasıkta, kalçada, göğüs arasında yerleşmekle birlikte ensede, yüzde de görülebilir. Başlangıçta sivilce gibi olan lezyonlar, ileriki dönemde daha büyük çıbanlara, abselere dönüşebilir. Daha sonra abseler cilde açılabilir. Cilde açıldıktan sonra daha derinlere yerleşim gösteren fistül adını verdiğimiz deri altında iltihabın mevcut olduğu tüneller açılabilir. Sonraki aşamalarda tamamen açık yaralar, kötü yara iyileşmesine bağlı skarlar kalabilir. Ataklara bağlı iltihap sıvısı akabilir. Kötü kokulu olabilir. Şiddetli ataklarda hastaların genel durumunda bozulma, ateş, halsizlik, eklem ağrıları olabilir.

• Hidradenitis Süppürativa neden olur?

Açıklanabilir tek bir sebebi yoktur. Altta yatan sebeplerin arasında genetik önemli bir nedendir. Bazı hastalarda genetiğe bağlı olarak hastalık çok şiddetli bir şekilde ve erken yaşta ortaya çıkabilir. Bu tür hastalarda sadece hidradenitis süpürativa değil, şiddetli akneler, saçlı deride abseler ve kıl dönmesi de birlikte görülebilir. Bunların dışında hastalığı arttırdığı kesinleşen 2 faktör vardır, bunlar, sigara ve fazla kilo. Koltukaltında görülen hidradenitte terleme de hastalıkta atağa sebep olabilmektedir. Sedanter hayat tarzı dediğimiz, spordan, egzersizden uzak hayat ve stres de hastalığı arttırabilir. Bazen de altta yatan bu nedenler olmadan da ortaya çıkabilir.

• Hidradenitis Süppürativa tanısı nasıl konulur?

Tanı klinik olarak konur. Muayenede hastalık tanınır. Ama başlangıç döneminde kıl kökü iltihabıyla karıştırılabilir görüntüsü. Genel olarak şüphede kalınmadıkça biyopsi alınmasına gerek yoktur. Lezyonlar kalçada yerleşim gösteriyorsa barsaklara açılıp açılmadığını kontrol etmek için pelvik MR istenebilir. Fazla kötü koku ve genel durum bozukluğu varsa üzerine bakteriyel enfeksiyon eklenmiş olabilir. Bu tür durumlarda yara kültürü alınabilir. Bazı hastalarda yüzeyel doku ultrasonu da yapılabilir ama temel olarak tanı klinik muayeneyle konur.

• Hidradenitis Süppürativa tedavisi nasıldır?

Hidradenitis süpürativada farklı tedavi seçenekleri vardır. Bunları temel olarak sürme topikal tedaviler, ağız yoluyla alınan tedaviler, iğne tedavileri, lazer tedavisi ve cerrahi tedaviler olarak beşe ayırabiliriz. Başlangıç döneminde sürme tedaviler losyon ve krem tedavisi tercih edilir. Daha ileri aşamalarda ağız yoluyla alınan antibiyotikler veya hormonal tedaviler (kadınlarda) kullanılır. Hasta bunlardan fayda görmüyor veya hastalığı ileri aşamadaysa o zaman iğne tedavilerine geçilir. Lazer uygulamaları özellikle koltukaltında uygulanabilir. Cerrahi tedavi hastalığın başlangıç döneminde de, ileri dönemlerde de uygulanabilir. Özellikle hareketi kısıtlayan lezyonlar varsa, yapışıklıklar varsa koltukaltında cerrahi tedavi yapılmalıdır.

• Hidradenitis Süppürativa  hastaları nelere dikkat etmelidir?
• Öncelikli olarak tedaviye mutlaka tam uyum sağlanmalıdır, düzenli olarak kontrollere gelmeli hastalar. Tedaviye ara verildiğinde veya tedavi kesildiğinde hızlı ve şiddetli nüksler görülebilmektedir.
• Hastalar kendilerini hastalıktan dolayı toplumdan izole edebilmektedir. Hidradenitis süpürativa hastalarında depresyon, sosyal fobi, intihara eğilim görülebilmektedir. Bu aşamada hastaya mutlaka psikolojik destek sağlanmalıdır.
• Sigara alışkanlığı varsa mutlaka bırakılmalıdır.
• Fazla kilo varsa verilmelidir. Hastalığı arttıran belirli yiyecekler olmakla birlikte diyet düzenlemesi yapılmalıdır.
• Bu hastalığın çok geç tanı aldığını düşünürsek, hasta uzun süre umutsuz kalabilmektedir. İyi ve güvene dayalı bir hekim-hasta ilişkisinde sonuç alınabilmektedir.